Miejsca pamięci narodowej w Gminie Siennica

Uczniowie klas I – III w dniu 4 listopada 2021 r. odwiedzili pobliskie miejsca pamięci narodowej w Gminie Siennica. Uczniowie, którzy zawędrowali we wszystkie niżej opisane miejsca, uczynili to ku pamięci bohaterów z naszej gminy. Był to swoisty „Marsz Niepodległości” również w ich hołdzie.

Zgodzimy się wszyscy, że każdy mieszkaniec naszej gminy, powinien próbować poznać jej historię. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach nie jest to takie trudne, kiedy dzięki Stowarzyszeniu Przyjaciół Ziemi Siennickiej i kustoszowi Siennickiego Muzeum Szkolnego – materiały są na wyciągnięcie ręki.

Zbiory Siennickiego Muzeum Szkolnego, na pewno pomagają zainteresowanym lepiej poznać historię naszej gminy i istniejącej już ponad 150 lat siennickiej szkoły. Kustoszem Siennickiego Muzeum jest były Dyrektor naszej szkoły Pan Tadeusz Gnoiński, który oprowadził uczniów po muzeum, opowiedział o najważniejszych eksponatach i przybliżył historię Siennicy. Sienniczanie przekazali swoje osobiste pamiątki: podręczniki, książki, dokumenty i fotografie. Z czasem przybywało też eksponatów. Muzeum podzielono na trzy części. W pierwszej sali poznajemy historię siennickich szkół pedagogicznych, w drugiej sali zebrano pamiątki związane z życiem codziennym wsi mazowieckiej, a w sali trzeciej ukazano ofiarność Sienniczan w obronie swojej Ojczyzny.

Tuż po tym, jak odwiedziliśmy Siennickie Muzeum Szkolne, uczniowie wyruszyli szlakiem miejsc pamięci. Przewodnikiem podczas naszej szkolnej wycieczki była Pani Edyta Prasuła, która kolejny raz zadbała o to, aby przybliżyć dzieciom najważniejsze miejsca pamięci narodowej w naszej gminie. Pani Edyta, jako miłośnik historii, kultury i tradycji ludowej, zaplanowała wycieczkę śladami tychże miejsc, a Panie Kamila Gruba i Stela Ciechańska jej w tym pomogły.

Czy wiesz, że…?

Na terenie ogrodu przyszkolnego znajduje się KAMIEŃ upamiętniający 100-lecie strajku w Seminarium Nauczycielskim w Siennicy. Napis na tablicy: „W 100 rocznicę zmagań z carskim zniewoleniem o wolną szkołę polską i język ojczysty w Siennicy w 1905 roku…”.

Duże wrażenie robi POMNIK przy murze w ogrodzie. Na płycie odsłoniętej w maju 2007 r. umieszczony został tekst: „…Pamięci pomordowanych w tym miejscu za murem w latach 1939-1944 polskich obywateli i patriotów”. Na kamieniu wyryty jest napis „Poległym 1939”. Po drugiej stronie muru w czasie II wojny światowej hitlerowcy rozstrzeliwali ludzi.

W ogrodzie jest też GŁAZ z napisem „Pamięci nauczyciela i żołnierza Antoniego Królikowskiego. Poległ pod Nowogrodem dnia 1 sierpnia 1920 r. …” Antoni Królikowski – absolwent Seminarium Nauczycielskiego z r. 1898, potem profesor w siennickim seminarium i kierownik Szkoły Ćwiczeń. Zgłosił się do armii polskiej. Zginął w wojnie polsko-bolszewickiej pod Nowogrodem i tam został pochowany.

W centrum Siennicy, na skwerze im. Jana Pawła II uczniowie widzieli kamień z napisem „1918-28 Wolnej Szkole Polskiej” zadedykowany uczestnikom wydarzeń, jakie miały miejsce w Siennicy w 1905 r. Miejscowi chłopi i uczniowie Seminarium Nauczycielskiego zażądali od władz rosyjskich nauki w szkołach w języku polskim. Żądania te zostały poparte strajkiem szkolnym i manifestacjami ludności.

Przy zbiegu ulic Mińskiej i Akacjowej znajduje się KRZYŻ – symbol walki o wiarę i polskość – upamiętnia walkę o prawo do używania języka polskiego w szkołach pod zaborem rosyjskim. Pierwszy krzyż w tym miejscu został postawiony potajemnie w czerwcu 1905 r. Na krzyżu widniał napis: „Boże zlituj się nad narodem polskim i wybaw go z niewoli. Wierni synowie ojczyzny, 1905 r.” W 2005 roku stanął nowy krzyż. Umieszczono na nim tabliczkę taką, jak poprzednio oraz drugą z napisem: „W 100 rocznicę zmagań z carskim zniewoleniem o wiarę i język ojców naszych…”

Na cmentarzu przykościelnym znajduje się ZBIOROWA MOGIŁA POWSTAŃCÓW z Powstania Listopadowego 1830-1831 – około 100 żołnierzy zmarłych na cholerę w miejscowym klasztorze, zamienionym podczas walk na szpital wojskowy. Należeli oni głównie do Drugiej Dywizji Piechoty gen. Skrzyneckiego.
Jest tam też ZBIOROWA MOGIŁA POWSTAŃCÓW z oddziału Kazimierza Kobylińskiego poległych w walce z wojskami rosyjskimi na polach Żakowa w dniu 4 listopada 1863. Powstańcy zginęli w bitwie pościgowej, gdy spod Mieni przemieszczali się w stronę Cegłowa i Żakowa.

Na cmentarzu parafialnym znajduje się ZBIOROWA MOGIŁA ŻOŁNIERZY POLSKICH, groby żołnierzy z Powstania Styczniowego, groby oficerów wojsk polskich z okresu rozbiorów, bezimienne groby żołnierzy polskich z września 1939 r. Mieszkańcy gminy mogą zobaczyć Grób Grzegorza Wojdygi – oficera wojsk polskich, dowódcy powstańców styczniowych z 1863r. Na cmentarzu znajdują się też mogiły innych uczestników Powstania Styczniowego: braci Antoniego i Jana Carossich oraz groby oficerów wojsk polskich z okresu rozbiorów: Józefa i Michała Bogusławskich. Na OBELISKU ZBIOROWEJ MOGIŁY ŻOŁNIERZY POLSKICH poległych w Kampanii Wrześniowej 1939r. umieszczony jest orzeł, tablica z inskrypcją „Poległym bohaterom w obronie Ojczyzny w 1939 r. Cześć!” oraz nowsza tablica z nazwiskami 11 żołnierzy polskich poległych we wrześniu 1939r. w rejonie Siennicy. Na cmentarzu znajdziemy również dwie bezimienne mogiły polskich żołnierzy z września 1939r. oraz groby żołnierzy AK poległych podczas II w. św. (Józef Czmoch, Stanisław Kozera i Jan Szarek).

W Łękawicy znajduje się POMNIK WYDARZEŃ Z WRZEŚNIA 1939 R. Pomnik upamiętnia najtragiczniejsze zdarzenie w historii wsi. 14 września 1939 r. niemiecki oddział Wehrmachtu rozstrzelał 24 osoby. Egzekucja była odwetem za zabicie niemieckiego zwiadowcy. Ekshumowane ciała ofiar zostały pochowane na cmentarzu w Siennicy.

Wólczańska Góra– tu znajduje się symboliczny grób żołnierza poległego w kampanii wrześniowej 1939 r. „Kpr. W. P. Piotr Szczucki lat 22 z Krzemieńca. Zginął za Ojczyznę 14.09.1939 r. w bitwie pod Wólką Dłużewską.” Po wojnie jego prochy zostały przeniesione do zbiorowej mogiły na cmentarzu.

Wymienione MIEJSCA PAMIĘCI NARODOWEJ W GMINIE SIENNICA opisane zostały w pamiątkowym folderze o tym samym tytule, opracowanym przez Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Siennickiej.